چگونه آرامش داشته باشم؟
برای رفع نگرانی و تحصیل آرامش، اسلام راهکارهایی را پیشنهاد کرده است که مهم‌ترین آنها عبارتند از:
1ـ تقویت ایمان:
بسیاری از نگرانی‌ها مانند ترس از گذشته، خوف از آینده، احساس پوچی و ترس از مرگ و غیره ریشه در ضعف ایمان دارد. خداوند راه رسیدن به امنیت و آسایش را ایمان به خدا معرفی کرده است: کسانی که به خدا ایمان آورده و ایمان خود را به ظلم نیالوده اند، دارای ایمنی و مصونیت‌اند و آنها هدایت یافتگان واقعی هستند.
از طرفی قرآن مجید، زندگی توأم با اضطراب و رنج را نتیجه بی ایمانی و نداشتن پناهگاه معنوی می‌داند و می‌فرماید: هر کس از یاد خدا غفلت ورزد و اعراض کند، زندگی او تنگ و تاریک خواهد بود. ایمان به خدا به تمام پریشانی هایی که بر اثر دل باختگی در برابر تعلقات مادی پدید می‌آید، پایان می‌دهد.
2ـ ثبات و آرامش خانواده:
یکی از راه‌های تأمین سلامت روانی و آرامش روحی فرزندان، ثبات و آرامش روحی فرزندان، ثبات و آرامش خانواده است.
3ـ آمادگی روحی:
معمولاً حوادث ناگوار و غیره منتظره تأثیر زیادی در دوران آدمی می‌گذارد. در صورتی که اگر حادثه‌ای مترقب باشد، نگرانی کاهش می‌یابد. توجه به این اصل که ناکامی‌ها با زندگی انسان از آغاز عجین شده و دنیا پیوسته فراز و نشیب دارد، انسان را برای تحمل شداید، شجاع می‌کند و در برابر حوادث سخت، صبور و مقاوم می‌سازد و به او آرامش خاطر می‌بخشد. امام علی علیه السلام می‌فرماید: دنیا سرایی است که بلا و مصیبت آن را احاطه نموده و به مکر و فریب شناخته شده است. حالاتش ناپایدار است و کسانی که در این منزلگاه فرود می‌آیند، از آفاتش به سلامت نخواهند ماند.
4ـ صبر:
یکی از عوامل آرام بخش، استفاده از نیروی بزرگ صبر در برابر مشکلات زندگی است.
امام علی علیه السلام می‌فرماید: ضربات خرد کننده نگرانی را با صبر و تحمل در هم شکن. خویشتن را به صبر عادت ده که خصلت نیکویی است و نگرانی و ترس و حوادث دنیا را به وسیلة آن بر خود هموار ساز.
5ـ تغافل:
یکی از اصول اخلاقی که نقش بسزایی در آرامش روان و رفع اضطراب دارد، تغافل است. تغافل به معنای نادیده گرفتن بعضی از امور ناچیز و بی ارزش است که چه بسا اعتنای به آنها منشأ مشکلات روحی می‌شود. روان شناسان به این اصل توجه کرده و از آن به عنوان واپس زدگی یاد نموده اند. دیل کارنگی می‌گوید: ما صاحب آن خُلق سلیم و روح ملکوتی نیستیم که بتوانیم دشمن خود را دوست بداریم، ولی برای خاطر سلامت و خوشی خود باید آنها را ببخشیم و فراموششان کنیم. کنفوسیوس می‌گوید: اگر کسی بدی بکند یا مال شما را برباید، اهمیتی ندارد، بلکه فراموش نکردن و دائماً به خاطر آوردن آن است که شما را ناراحت می‌کند.
اسلام چهارده قرن پیش به این اصل مهم توجه داشته و بر آن تأکید ورزیده است. امامصادق علیه السلام می‌فرماید: صلاح زندگی و آمیزش با مردم محتوای پیمانه پُری است که دو سوّمش فهم و یک سوّمش تغافل است.
6ـ نسبت سنجی:
از جمله اموری که در تسکین نگرانی مؤثر است، توجه به افراد زیر دست و مصیبت دیده می‌باشد. امام صادق علیه السلام می‌فرماید: همواره به فروتر از خود نظر کن تا قدر نعمتهای الهی را بدانی و شکر گزار او باشی و شایستة افزایش نعمت گردی و به عطایش قرار و آرام یابی.
7ـ واقع بینی:
در یک بررسی از علل نگرانی‌ها گفته شده است: چهل درصد مصیبت هایی است که هرگز پیش نخواهد آمد؛ سی درصد مربوط به غم‌های گذشته و آینده است که غمگساری همة جهانیان تغییری در آنها نخواهد داد؛ دوازده درصد هراس بی اساس برای از دست دادن سلامتی است؛ ده درصد موضوعهای جزئی و بیاهمیت است و هشت درصد ممکن است واقعاً مایة تشویش و اضطراب باشد. پس از آن چه ما معمولاً بیش از همه می‌ترسیم، در واقع به ندرت پیش خواهد آمد.
سعدیا،دی رفت و فردا هم چنان معلوم نیست در میان این و آن فرصت شمار امروز را برای غلبه بر نگرانی باید درهای دیروز و فردا را به روی خویش ببندیم و به وظیفة امروز بیندیشیم و تدبیر را جانشین بیم از آینده کنیم.
